Just what is it that makes today's homes so different, so appealing? (Τι είναι αυτό που κάνει τα σημερινά σπίτια τόσο διαφορετικά, τόσο ελκυστικά;) ρωτάει ο Richard Hamilton (1922-2011) το 1956. Το έργο του Βρετανού αποτελεί για κάποιους μελετητές την ιδρυτική διακήρυξη της Pop Art.
Σε ένα collage, ο Hamilton συνδυάζει εικόνες καταναλωτικών αγαθών, μίας τηλεόρασης, ενός μαγνητοφώνου, μίας ηλεκτρικής σκούπας, μίας τεράστιας συσκευασίας ζαμπόν, με διαφημιστικές φωτογραφίες και αφίσες και τα παρουσιάζει μέσα σε ένα σύγχρονο εσωτερικό, σε ένα πλήρως εξοπλισμένο αστικό διαμέρισμα. Πέραν των αντικειμένων συναντάμε έναν body builder, ένα pin up girl με πλούσιες καμπύλες και μία γυναίκα που χρησιμοποιεί ηλεκτρική σκούπα, πάλι παρμένα από διαφημίσεις.
Όλα όσα επιθυμεί κανείς, όλα όσα ‘απαιτεί’ ένα σύγχρονο νοικοκυριό και ένα μοντέρνο lifestyle είναι μέσα σε αυτό το χώρο. O body builder άλλωστε κρατά σαν ρακέτα ένα τεράστιο γλειφιτζούρι με τη λέξη Pop (δημοφιλές) στο περιτύλιγμα. Στην οροφή του δωματίου βλέπουμε ένα σεληνιακό τοπίο. Η ανάπτυξη και η ευημερία θα οδηγήσει τον άνθρωπο στο φεγγάρι…κάτι που πράγματι θα συμβεί λίγα χρόνια αργότερα.
Ο Hamilton δημιούργησε αυτό το έργο για την έκθεση με τον διδακτικό και εν τέλει προφητικό τίτλο This is Tomorrow, που πραγματοποίησε με άλλους συναδέλφους του (μέλη του Independent Group) στην Whitechapel Art Gallery του Λονδίνου, το 1956. Σχολιάζει και διασκεδάζει την έντονη ανάγκη της σύγχρονης βρετανικής κοινωνίας για κατανάλωση αγαθών, καλοπέραση και ευημερία, τις οποίες επί χρόνια είχε στερηθεί λόγω του πολέμου και της επακόλουθης οικονομικής ύφεσης.
Η σύγχρονη πραγματικότητα, της υπερκατανάλωσης, της τεχνολογίας και της ραγδαίας εξάπλωσης των Μ.Μ.Ε., βρίσκεται στο στόχαστρο του Hamilton, που σχολιάζει όσα βλέπει γύρω του με σαρκαστική και ταυτόχρονα ανάλαφρη διάθεση. Όπως δήλωσε ο ίδιος το 1961: “Η Pop Art είναι μία επιδοκιμασία της μαζικής κουλτούρας, αν και αντικαλλιτεχνική (antiartistic). Είναι ένα θετικό dada, δημιουργικό, εκεί που το dada ήταν καταστροφικό. Μία μητέρα, που γονιμοποιεί τον Φουτουρισμό και το dada, που τρέφει κάποιον σεβασμό για την κουλτούρα των μαζών και την πεποίθηση ότι ο καλλιτέχνης του σύγχρονου τρόπου ζωής του 20ου αιώνα, είναι αναπόφευκτα ένας καταναλωτής της μαζικής κουλτούρας και πιθανότατα συνεισφέρει σε αυτή”[1].
Info
Richard Hamilton
Τι είναι αυτό που κάνει τα σημερινά σπίτια τόσο διαφορετικά, τόσο ελκυστικά; (Just what is it that makes today's homes so different, so appealing?), 1956
Collage, 26 x 24.28 εκ.
Kunsthalle Tübingen, Τύμπιγκεν.
[1] Hamilton Richard, “For the Finest Art, Try Pop”, in Harrison Ch. Wood P., (eds), Art In Theory 1900-1990, Blackwell, Oxford UK & Cambridge USA 1992, p. 726-727
